ภูมิปัญญาเครื่องปั้นดินเผาจังหวัดนนทบุรี

ครื่องปั้นดินเผาจังหวัดนนทบุรี
จังหวัดนนทบุรีได้ชื่อว่าเป็นแหล่งผลิตเครื่องปั่นดินเผาที่สำคัญแห่งหนึ่งมาตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงปัจจุบันแหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่นับเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของจังหวัดมี 2 แห่ง ได้แก่

1. เครื่องปั้นดินเผาที่เกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด
2. การปั้นหม้อที่บางตะนาวศรี ตำบล สวนใหญ่ อำเภอเมืองนนทบุรี

ซึ่งเป็นการทำเครื่องปั้นดินเผา ชนิดเนื้อดินธรรมดาที่เผาในอุณหภูมิค่อนสูง และชนิดเนื้อแกร่งไม่เคลือบ ซึ่งบ่งบอกถึงภูมิปัญญาของคนไทยเชื้อสายมอญ ซึ่งเป็นผู้ผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีคุณภาพที่ดีและเป็นศิลปะอันยอดเยี่ยม เป็นที่ยอมรับการแพร่หลายทั้งในประเทศและต่างประเทศ
ผลงานที่ปรากฏจะมีรูปทรง และลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่นปากเกร็ดพร้อมทั้งแสดงความเป็นเลิศทางด้านภูมิปัญญาชาวบ้านด้านฝีมือการแกะสลักลวดลายอันสวยงามวิจิตรอ่อนช้อยทั้งยังคงรักษาเอกลักษณ์การทำเครื่องปั้นดินเผา ตั้งแต่บรรพบุรุษจนถึงปัจจุบันมิให้สูญหายจากความงามอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น
เครื่องปั้นดินเผารูปทรงหม้อน้ำ ลายวิจิตรเป็นตราสัญลักษณ์ประจำจังหวัดนนทบุรี เพื่อแสดงความเป็นแหล่งเครื่องปั้นดินเผาที่มีชื่อเสียงของประเทศไทย

อุปกรณ์ วัสดุในการทำเครื่องปั้นดินเผา

1. ดินเหนียว จะต้องเป็นดินเหนียวปราศจากวัชพืช หรือเศษกรวดทรายปนอยู่ใน
เนื้อดิน เนื้อดินต้องมีลักษณะเหนียว มีสีนวลปนเหลือง เนื้อดินจับเป็นก้อนแน่น
ไม่ร่วนซุยผสมด้วยทรายละเอียด ผสมนวดให้เนื้อดินกับทรายให้เข้ากัน
2. แป้นหมุน ใช้สำหรับขึ้นรูปแจกัน โอ่ง อ่าง หม้อ ครก ฯลฯ
3. เหล็กขูด หรือไม่ขูดสำหรับตกแต่ง ขีด ปาด เขียนลวดลายบนภาชนะ
4. ผ้าคลุมดิน ใช้คลุมดินไม่ให้ดินแห้งแข็งเร็วก่อนกำหนด ขณะที่ผลงานยังไม่เสร็จ
5.  ไม้แกะสลัก ทำด้วยไม่ไผ่ ใช้สำหรับแกะสลักลวดลาย

พิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี
แหล่งเรียนรู้เพื่อสืบสานจิตวิญญาณแห่งเมืองนนท์ ตั้งอยู่ใกล้กับท่าน้ำนนท์ เดิมเป็นที่ตั้งของศาลากลางจังหวัดนนทบุรีหลังเก่า ซึ่งเป็นเรื่อนไม้สักที่มีสถาปัตยกรรมงดงาม สร้างในสมัยรัชกาลที่ 6 เป็นอาคารทรงคุณค่าทางด้านสถาปัตยกรรมและมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ยาว นานของจังหวัดนนทบุรี   
     ปัจจุบันได้ปรับปรุงให้เป็น “พิพิธภัณฑ์จังหวัดนนทบุรี” ซึ่ง เป็นแหล่งรวบรวม เก็บรักษาและจัดแสดงหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ตลอดจนมรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าของชาวนนทบุรี เพื่อการเรียนรู้ สืบทอดและอนุรักษ์ให้ยั่งยืนสืบต่อไป